डाळिंब – गुणधर्म आणि आरोग्यदायी फायदे – Health Benefits of Pomegranate Marathi
गोड डाळिंब हे तिन्ही दोष शमन करणारे, तृप्तिकारक, वीर्यवर्धक, तुरट, बुद्धी आणि बलदायक असून तहान, जळजळ, ताप, हृदयविकार, गालगुंड, तोंडाची दुर्गंधी आणि कमजोरी दूर करते. आंबट डाळिंब अग्निवर्धक, रुचिकारक, किंचित पित्त उत्तेजक आणि हलके आहे. पोटातील जंत नष्ट करण्यासाठी आणि हृदय मजबूत करण्यासाठी डाळिंब खूप उपयुक्त आहे. त्याचा रस पित्तशामक आहे. डाळिंबाचा उलटी रोखण्यासाठीही उपयोग होतो.
डाळिंब पित्ताचा त्रास, भूक, जुलाब, आमांश, खोकला, डोळ्यांची जळजळ, छातीची जळजळ आणि मनाची अस्वस्थता दूर करते. डाळिंब खाल्ल्याने शरीरात एक विशेष चैतन्य येते.
त्याचा रस स्वरयंत्र, फुफ्फुस, हृदय, यकृत, पोट आणि आतड्यांसंबंधी रोगांवर फायदेशीर आहे आणि शरीरात शक्ती, ऊर्जा आणि स्निग्धता आणतो.
औषधी वापर:
उष्णतेचे आजार
उन्हाळ्यात डोकेदुखी होत असेल, उष्णता जाणवत असेल, डोळे लाल होतात, अशा वेळी डाळिंबाचे सरबत फायदेशीर ठरते.
पित्तप्रकोप
ताज्या डाळिंबाच्या बियांचा रस काढून त्यात साखर मिसळून प्यायल्याने सर्व प्रकारच्या पित्तांचा प्रादुर्भाव शांत होतो.
एनोरेक्सिया
एनोरेक्सिया हा खाण्याच्या विकाराचा एक प्रकार आहे. डाळिंबाच्या रसात मीठ आणि मध मिसळून प्यायल्याने एनोरेक्सिया दूर होतो.
खोकला
डाळिंबाची साल अर्धा किलो बारीक ठेचून, गाळून आणि थोडा कापूर मिसळून घ्या. हे चूर्ण पाण्यात मिसळून दिवसातून दोन वेळा घेतल्यास तीव्र वेदनादायक खोकला दूर होतो आणि साल तोंडात घेऊन चोखल्याने सामान्य खोकल्यामध्ये फायदा होतो.
मूळव्याध
डाळिंबाच्या सालीचे चूर्ण नागकेशर मिसळून दिल्यास मूळव्याधातील रक्तस्त्राव थांबतो.
कृमी
मुलांच्या पोटात कृमी होत असतील तर त्यांना 2-3 चमचे डाळिंबाचा रस सकाळ-संध्याकाळ नियमित दिल्यास जंत नष्ट होतात.